Zara de Jongh, scheidsrechter
“Met een beperking kun je ook goed wedstrijden fluiten”
Zara de Jongh heeft een verstandelijke beperking, maar dat heeft haar niet tegengehouden in haar grote passie. Sinds vijf jaar is ze namelijk scheidsrechter in het hockey. Ze heeft die sport zelf ook gedaan, dus ze kende de regels al. En iedereen luistert naar haar op het veld als zij fluit. Zara wil graag aan iedereen laten zien dat je met een beperking een goede scheidsrechter kan zijn. In het hockey gebeurt dat al, maar als het aan Zara ligt volgen nog meer sporten dat voorbeeld. Zelf is ze ook al als lijnrechter met een vlag te zien in het voetbal.
Zara heeft dan wel zelf gehockeyd, maar haar wens om scheidsrechter te worden kwam niet daar vandaan vertelt ze. “Ik was gewoon aan het buitenspelen en ik mocht niet meedoen. Dat hebben meer mensen met een beperking, dat ze niet mee mogen doen. Ik pakte een fluitje en ben gaan fluiten. Dat ging goed, toen dacht ik: dan word ik toch scheidsrechter!” Nu doet ze dat al vijf jaar in het hockey. “Eerst dacht ik dat het niks voor mij was. Ik zag iemand met een beperking fluiten en toen dacht ik: dat wil ik ook. Ik fluit meestal bij het parahockey, maar ik kan ook bij regulier hockey fluiten. Daar zitten wel wat verschillen in met de regels. Je hebt bijvoorbeeld bij hockey al het verschil tussen zes- en achttallen.”
Iedereen vindt haar een goede scheidsrechter. “Ik heb nog nooit negatieve reacties gehad. Ik had wel een keer bij een wedstrijd voor spelers met een beperking dat een jongen zei: als jij fluit dan doe ik wel rustiger aan. Hij hoeft zich helemaal niet aan te passen. Dat heb ik hem ook gezegd. Dus toen heeft hij ook normaal gespeeld.”
Campagne voeren
In het hockey is Zara zeker niet de enige scheidsrechter met een beperking, maar zij ziet dat het in andere sporten nog lang niet zo ver is. Ze wil ervoor zorgen dat je met een beperking niet alleen kan sporten, maar dat je ook scheidsrechter zou kunnen worden als je dat wil. “Ik wil dat niet alleen voor mensen een verstandelijke beperking, maar ook voor bijvoorbeeld rolstoelers. Je ziet bijna nooit dat je dezelfde doelgroep als scheidsrechter hebt. Zelfs bij de Paralympische Spelen zie je ook dat alleen mensen zonder beperking fluiten. Het liefst wil ik dat veranderen.”
Meer kansen voor mensen met een beperking
Ze voert daarom bij haar in de gemeente Breda en bij verschillende bonden al actie om dat voor elkaar te krijgen. “Ik wil het bekender maken. Ik kan fluiten en dat kunnen jullie ook. Daar wil ik ook campagne voor voeren.” Ze droomt zelf wel eens om internationale wedstrijden te fluiten, maar eigenlijk vindt ze dat nog niet het belangrijkste. “Ik vind het belangrijker dat in andere sporten ook mensen met een beperking de kans krijgen om te fluiten. Dat ze meer kunnen dan alleen sporten. Het zou mooi zijn als ik dat voor elkaar kan krijgen bij de Paralympics van 2024 in Parijs.”
Scheidsrechter in het voetbal
Ondertussen heeft Zara ook al wat stappen op het voetbalveld gezet, want daar heeft ze haar scheidsrechtersfluitje ook al laten horen. “Ik heb dat al in het aangepaste voetbal gedaan. Daar vonden ze mij zo goed dat ze zeiden dat ik het moet proberen in het reguliere voetbal. Van de trainer kreeg ik zelfs een 9 als beoordeling.”
In het hockey lopen ze volgens Zara nog steeds voorop met scheidsrechters met een beperking. “Clubs en bonden moeten de stap maken om het mogelijk te maken. En als ze daar meer over willen weten kunnen ze naar de hockeybond. Daar kunnen ze vertellen hoe ze mensen met een beperking zo goed krijgen dat ze het ook kunnen. De hockeybond wil daar best bij helpen.”
foto: Pexels Noelle Otto